Pro publico bono

Pytanie 95

Niedawno zmarł mój ojciec, który miał podwójne obywatelstwo: polskie i niemieckie. Ja jestem córką z pierwszego małżeństwa. Ojciec na stałe mieszkał w Niemczech, chociaĹź zmarł w Szczecinie. Nie mam kontaktu z pozostałymi spadkobiercami. Ojciec najprawdopodobniej nie sporządził testamentu. Co mam zrobić, aby wziąć udział w postępowaniu spadkowym? W jakim kraju odbędzie się postępowanie sądowe i wedle jakich przepisów?



Zgodnie z art. 1108 k.p.c.. w takiej sytuacji sprawy spadkowe należą do jurysdykcji krajowej, tzn. sprawa o stwierdzenie nabycia spadku moĹźe być przeprowadzona przed sądem polskim, niezaleĹźnie od składników masy spadkowej. Zgodnie z tym przepisem do jurysdykcji krajowej (czyli do właściwości sądów polskich) należą sprawy spadkowe, jeĹźeli spadkodawca w chwili śmierci miał obywatelstwo polskie.
Jednak, jeśli w skład majątku spadkowego wchodzi prawo rzeczowe połoĹźone w Polsce, to sprawa spadkowa w zakresie dotyczącym tego prawa rzeczowego musi zostać przeprowadzona przed polskim sądem (art. 11038 k.p.c.). Teza ta bazuje na orzeczeniu Sądu NajwyĹźszego z dnia 09.08.2000 r. (I CKN 804/00), które zapadło co prawda przed lipcową zmianą k.p.c., jednak naleĹźy opowiedzieć się za jej aktualnością.
Z tego, co Pani mówi, zmarły pozostawił po sobie spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego połoĹźonego w Szczecinie – które to prawo jest niewątpliwie prawem rzeczowym (art. 244 k.c.). Tak więc moĹźe Pani złoĹźyć do sądu polskiego wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Pozostaje pytanie, który to będzie sąd (w którym mieście). OtóĹź zgodnie z art. 628 k.p.c. właściwy jest sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. JednakĹźe jeĹźeli jego miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić (np. zmarły mieszkał w Niemczech), wówczas właściwy jest sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy. W tym wypadku będzie więc to sąd w Szczecinie, skoro mieszkanie połoĹźone jest w tym mieście. I znów rodzi się pytanie – który sąd w Szczecinie będzie właściwy: Sąd Rejonowy Szczecin-PrawobrzeĹźe i Zachód czy Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum? OdpowiedĹş na to pytanie zaleĹźy od tego, w której części Szczecina znajduje się mieszkanie.



<< powrót do listy pytań