Pro publico bono
To byĹo okoĹo 10 lat temu. Zmarli moi dziadkowie. Oni byli rolnikami. Mój ojciec ma jeszcze czwórkÄ rodzeĹstwa. Czwórka rodzeĹstwa mojego ojca zostaĹa na wsi. WiÄc ziemia, która naleĹźaĹa do moich dziadków, przypadĹa im, bo ze wzglÄdów prawnych mój ojciec, jako mieszkaniec miasta, nie mógĹ otrzymaÄ ziemi. Ale on przez caĹy czas bardzo swoim rodzicom - i póĹşniej swojemu rodzeĹstwu - na tym gospodarstwie pomagaĹ. Mamy juĹź postanowienie sÄ dowe o spadku. I tam jest napisane, Ĺźe spadek jest dzielony na wszystkie dzieci, ale ziemiÄ otrzymujÄ tylko ci, którzy zostali na wsi. Czyli wszyscy poza moim ojcem. Przez te dziesiÄÄ lat mój ojciec nie otrzymaĹ rekompensaty za tÄ ziemiÄ od swojego rodzeĹstwa. Czy w tej chwili moĹźe jeszcze siÄ o swój spadek ubiegaÄ i jak to zrobiÄ?
Skoro rodzice zmarli ok. 10 lat temu, to dziedziczenie ustawowe gospodarstwa rolnego nastÄpuje na podstawie starych przepisów (art. 1059 i nast. kc), tj. obowiÄ
zujÄ
cych przed 14 lutym 2001r. kiedy to TrybunaĹ Konstytucyjny zakwestionowaĹ ich zgodnoĹÄ z KonstytucjÄ
. Nie ma znaczenia data rozpatrywania danej sprawy przez sÄ
d, lecz chwila otwarcia spadku (chwila Ĺmierci spadkodawcy), bo to ona rozstrzyga o nabyciu spadku. Do spadków tych bÄdÄ
miaĹy zastosowanie przepisy obowiÄ
zujÄ
ce od 1 paĹździernika 1990r. do 14 lutego 2001r. JeĹźeli w skĹad spadku wchodzi gospodarstwo rolne, konieczne jest wyodrÄbnienie dwóch czÄĹci spadku, dlatego teĹź „Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku”, skĹada siÄ z dwóch odrÄbnych punktów, w pierwszym wymienia siÄ spadkobierców dziedziczÄ
cych spadek na zasadach ogólnych, w drugim spadkobierców dziedziczÄ
cych gospodarstwo rolne. Owo wyodrÄbnienie nie nastÄ
piĹoby tylko w dwóch sytuacjach, tzn. gdyby wszyscy spadkobiercy speĹniali szczególne (nieobowiÄ
zujÄ
ce juĹź) przesĹanki dziedziczenia gospodarstwa rolnego, bÄ
dĹş gdyby Ĺźaden z nich ich nie speĹniaĹ. W ówczesnym stanie prawnym pierwszeĹstwo w dziedziczeniu gospodarstwa rolnego mieli spadkobiercy posiadajÄ
cy okreĹlone w kodeksie cywilnym przymioty np. stale pracujÄ
cy bezpoĹrednio przy produkcji rolnej albo majÄ
cy przygotowanie zawodowe do prowadzenia produkcji rolnej.
Dlatego teĹź Pana ojciec, mimo Ĺźe jest spadkobiercÄ
, co wynika z postanowienia sÄ
du, nie partycypuje w gospodarstwie rolnym, co równieĹź wynika z tego samego postanowienia sÄ
du.
Nie oznacza to jednak, iĹź ojca naleĹźy traktowaÄ tak, jakby w ogóle nie byĹ spadkobiercÄ
. Przez to, Ĺźe nie miaĹ kwalifikacji do dziedziczenia gospodarstwa rolnego, nie przestaĹ byÄ przecieĹź synem swoich rodziców. A zatem ma prawo do spadku po nich, a jedynie nie odziedziczy gospodarstwa rolnego. JeĹźeli w sprawie zostanie zainicjowane postÄpowanie o dziaĹ spadku, wówczas decyzja czy gospodarstwo dzieliÄ (art. 213, 214 k.c.), czy teĹź przyznaÄ jednemu tylko ze spadkobierców zostanie podjÄta przez SÄ
d. SÄ
d teĹź wypowie siÄ co do ewentualnych spĹat jakie powinni sobie wzajemnie poczyniÄ spadkobiercy, tak, aby nikt nie zostaĹ pokrzywdzony.
<< powrót do listy pytań