Pro publico bono

Pytanie 162

Mam problem rodzinny. Mam syna oraz wnuczka. Syn jest po rozwodzie. Nie ma pracy juĹź od wielu lat. Mimo to Sąd zasądził alimenty w kwocie 200zł miesięcznie. Syn nie ma z czego tego zapłacić. Dlaczego sąd zasądza alimenty od bezrobotnych? Czy mi teĹź grożą alimenty na mojego wnuczka? Nie widzę przeszkód aby je płacić, ale wpierw muszę mieć z czego, a moja renta nie przekracza 1000zł.



Zgodnie z art. 133 §1 KRO, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba Ĺźe dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych zaleĹźy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych moĹźliwości zobowiązanego (art. 135 §1 KRO). Sam obowiązek alimentacyjny, jak i zakres świadczeń został stwierdzony prawomocnym wyrokiem sądowym. Sytuacja wygląda więc tak, Ĺźe na chwilę obecną Pani syn musi partycypować w kosztach utrzymania wnuczki poprzez zapłatę kwoty 200zł miesięcznie.  Art. 138 KRO przewiduje moĹźliwość zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego, ale tylko w przypadku zmiany stosunków, jakie nastąpiły po wydaniu wyroku, czyli np. gdyby zmieniły się potrzeby dziecka, albo moĹźliwości zarobkowe pana syna. Przy czym naleĹźy podkreślić, ze chodzi tu o moĹźliwości zarobkowe, a nie aktualnie osiągane dochody. Fakt, iĹź Pani syn nie posiada stałej pracy, nie stanowi więc sam w sobie podstawy do uchylenia się przez niego od obowiązku alimentacyjnego.  
Pragnę zauwaĹźyć, ze niepłacenie alimentów moĹźe ponieść za sobą bardzo niekorzystne reperkusje dla Pani syna. Jego była małżonka jest w posiadaniu tytułu wykonawczego, i w kaĹźdej chwili moĹźe skierować sprawę do komornika. W przypadku bezskuteczności egzekucji osoba uprawniona moĹźe złoĹźyć do organu właściwego wierzyciela (to jest: wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania uprawnionego) wniosek o podjęcie działań wobec dłuĹźnika alimentacyjnego, załączając do niego zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne (komornika) o bezskuteczności egzekucji. W przypadku otrzymania takiego wniosku, będą w przypadku przyznania osobie uprawnionej świadczenia z funduszu alimentacyjnego organ właściwy wierzyciela występuje z wnioskiem do organu właściwego dłuĹźnika o podjęcie działań wobec dłuĹźnika alimentacyjnego. Po otrzymaniu takiego wniosku, organ właściwy dłuĹźnika w pierwszej kolejności przeprowadza wywiad alimentacyjny, w celu ustalenia sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej dłuĹźnika alimentacyjnego, a takĹźe jego stanu zdrowia oraz przyczyn niełoĹźenia na utrzymanie osoby uprawnionej, odbiera takĹźe od niego oświadczenie majątkowe pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. W przypadku gdy dłuĹźnik alimentacyjny nie moĹźe wywiązać się ze swoich zobowiązań z powodu braku zatrudnienia, organ właściwy dłuĹźnika zobowiązuje dłuĹźnika alimentacyjnego do zarejestrowania się jako bezrobotny albo jako poszukujący pracy w przypadku braku moĹźliwości zarejestrowania się jako bezrobotny, a takĹźe informuje właściwy powiatowy urząd pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej dłuĹźnika alimentacyjnego. W przypadku, gdy dłuĹźnik alimentacyjny uniemoĹźliwia przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego lub odmawia złoĹźenia oświadczenia majątkowego, zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy bądĹş teĹź bez uzasadnionej przyczyny, w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac społecznie uĹźytecznych, prac interwencyjnych, robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych albo udziału w szkoleniu, staĹźu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych - organ właściwy dłuĹźnika składa wniosek o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z póĹşn. zm.27)) oraz kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłuĹźnika alimentacyjnego. Zgodnie z powołanym przepisem Kodeksu karnego, ten, kto uporczywie uchyla się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełoĹźenie na utrzymanie osoby najbliĹźszej lub innej osoby i przez to naraĹźa ją na niemoĹźność zaspokojenia podstawowych potrzeb Ĺźyciowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Na podstawie wniosku organu właściwego dłuĹźnika starosta wydaje decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy. Zwrot zatrzymanego prawa jazdy następuje na wniosek organu właściwego dłuĹźnika, gdy dłuĹźnik umoĹźliwi przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego, złoĹźy oświadczenie majątkowe, zarejestruje się jako bezrobotny albo poszukujący pracy, podejmie pracę albo inną formę aktywizacji zawodowej zaproponowaną przez powiatowy urząd pracy. 
WyĹźej przywołane regulacje wskazują, iĹź dłuĹźnicy alimentacyjni są traktowani w dość rygorystyczny sposób. Z tego powodu moĹźliwości uchylenia się dłuĹźnika od ciążących na nim  zobowiązań są stosunkowo małe. Dlatego raczej nie powinna się Pani obawiać, ze to Pani będzie musiała łoĹźyć na utrzymanie wnuczki, aczkolwiek sytuacja taka nie jest niemoĹźliwa. Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a takĹźe wychowania obciąża zgodnie z art. 128 KRO krewnych w linii prostej (a więc takĹźe dziadków) oraz rodzeństwo. Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a jeĹźeli jest kilku zstępnych, to obciąża tych bliĹźszych stopniem. Gdyby więc rzeczywiście nie było moĹźliwości uzyskania odpowiednich środków na utrzymanie dziecka od jego rodziców, sąd mógłby nałoĹźyć ten obowiązek na jego dziadków.



<< powrót do listy pytań